ایران و پاکستان دو کشور همسایه با سابقه تاریخی طولانی در روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی هستند. با وجود مرز مشترک و پتانسیل آنها برای روابط تجاری سودمند متقابل، موانع تجاری قابل توجهی بین دو کشور وجود دارد که در درجه اول به دلایل سیاسی و ژئوپلیتیکی است.
یکی از اصلی ترین موانع تجاری ایران و پاکستان موضوع تحریم است. ایالات متحده چندین دور تحریم های اقتصادی علیه ایران اعمال کرده است که توانایی این کشور برای تجارت با سایر کشورها از جمله پاکستان را به شدت محدود کرده است. این تحریمها موانع قابلتوجهی را برای کسبوکارهای ایرانی برای دسترسی به بازارهای خارجی از جمله پاکستان ایجاد کرده است و مانع از توانایی آنها برای صادرات کالا و خدمات شده است.
علاوه بر این، تجارت پاکستان با هند نیز به موانع تجاری بین ایران و پاکستان کمک کرده است. دو کشور مرز زمینی مشترک دارند و روابط تجاری دیرینه ای دارند که در سال های اخیر قوی تر شده است. با این حال، به دلیل تنشهای مداوم بین هند و پاکستان، ایران تمایلی به تجارت با پاکستان نداشته است، زیرا میترسد که کالاهایش به هند قاچاق شود و این کشور تحریمهای اقتصادی خود را علیه ایران اعمال کرده است.
یکی دیگر از موانع تجاری، نبود زیرساخت ها و امکانات حمل و نقل بین ایران و پاکستان است. منطقه مرزی بین دو کشور کوهستانی و صعب العبور است و زیرساخت ها و امکانات حمل و نقل محدودی دارد که تجارت بین دو کشور را چالش برانگیزتر می کند. این فقدان زیرساخت همچنین دسترسی مشاغل ایرانی را به بازار پاکستان دشوار کرده است و فرصت های تجاری را بیشتر محدود کرده است.
علاوه بر این، ایران و پاکستان چارچوبهای نظارتی متفاوتی دارند که تطابق با مقررات کشور دیگر را برای کسبوکارهای هر دو کشور دشوار میکند. این عدم تطابق مقرراتی اغلب منجر به هزینه های بالاتر و تاخیر در ترخیص کالا از گمرک می شود و تجارت بین دو کشور را با مشکل مواجه می کند.
با وجود این چالش ها، فرصت هایی نیز برای ایران و پاکستان وجود دارد تا روابط تجاری خود را تقویت کنند. ایران از نظر منابع نفت و گاز غنی است، در حالی که پاکستان دارای یک اقتصاد رو به رشد با پایگاه مصرف کننده بزرگ است. کشاورزی و صنایع نساجی پاکستان پتانسیل قابل توجهی برای رشد دارد و ایران می تواند مواد اولیه مانند پنبه و پشم را برای حمایت از این صنایع تامین کند.
در پایان، در حالی که موانع تجاری قابل توجهی بین ایران و پاکستان وجود دارد، فرصت هایی نیز برای دو کشور برای تقویت روابط تجاری خود وجود دارد. پرداختن به موضوعاتی مانند تحریم ها، زیرساخت ها و چارچوب های نظارتی نیازمند تلاش و همکاری قابل توجهی از سوی هر دو دولت است. با این حال، اگر آنها بتوانند بر این چالش ها غلبه کنند، پتانسیل روابط تجاری سودمند دوجانبه بین ایران و پاکستان قابل توجه است و به رشد و شکوفایی اقتصادی هر دو کشور کمک می کند.